برخی افراد معتفدند که بیزینس پلن یک امر مهم در راه اندازی یا گسترش کسب و کار به حساب نمی آید. دلیل این دیدگاه به نظریه برمی گردد که نشان می دهد بسیاری از مشاغل بدون توجه به نوشتن بیزینس پلن، موفق بوده اند. مسلما تا به حال این اتفاق رخ داده است و نمی توان کتمان کرد که بدون استراتژی و طرح تجاری نیز موفقیت حاصل آمده ولیکن بسیاری از افراد نیز بوده اند به دلیل عدم توجه به بیزینس پلن دچار شکست شده اند. پرسش اینجا ست که بیزینس پلن به تنهایی متضمن موفقیت در کسب و کار می شود یا خیر؟ مسلما اینگونه نیست. ولیکن با طرح یک بیزینس پلن جامع و کارآمد می توان امیدوار بود تا بسیاری از مشکلات را از سر راه برداشت و در مسیر موفقیت گام نهاد. یکی از کارهایی که سبب می شود تا به موفقیت در کسب و کار دست یافت، دوراندیشی ست. بیزینس پلن چیست؟ بیزینس پلن دقیقا همین دوراندیشی به حساب می آید که لازمه راه اندازی کسب و کار می باشد. اهمیت بیزینس پلن وقتی مشخص می شود که دریابیم بسیاری از کارشناسان و مشاوران کسب و کار بر این امر اذعان می کنند که می بایست با در دست داشتن بیزینس پلن وارد وادی پر مخاطره کسب و کار ها شد. کارشناسان هلدینگ نگاه آرایی با سال ها تجربه در زمینه مشاوره کسب و کار، بازاریابی تلفنی، مارکتینگ، و ... می توانند شما را برای نوشتن و برنامه ریزی بیزینس پلن یاری رسانند. دلایل زیادی برای نوشتن بیزینس پلن وجود دارد. به سادگی میتوان گفت که یک بیزینس پلن آماده شامل موارد مهمی مانند اهداف کسب و کار، استراتژی هایی که مورداستفاده قرار می گیرد، مشکلات بالقوهای که ممکن است کسب و کار با آن ها روبرو شود، راه حل هایی برای برطرف کردن این مشکلات، ساختار سازمانی کسب و کار، و همچنین مقدار سرمایه مورد نیاز برای سرمایهگذاری و زنده نگاه داشتن کسب و کار می باشد. ناگفته نماند که بیزینس پلن یا طرح تجاری یک سند محسوب می شود که در آن یک تجارت، محصولات یا خدمات آن، نحوه کسب درآمد، رهبری و نیروی انسانی، تأمین اعتبار آن، مدل عملکرد آن و بسیاری دیگر از جزئیات ضروری برای موفقیت به خوبی تشریح شده است. یک نمونه بیزینس پلن کامل، به مانند یک نقشه دقیق برای مسیر کسب و کار می باشد که می تواند اهداف و نحوه برنامه ریزی برای رسیدن به مقاصد مدیر یک سازمان را تعیین می نماید.
بیزینس پلن در مورادی به کار می آید که ابدا در ذهن نمی گنجد. هنگامی این امر بر مدیران یک سیستم مشخص می شود که با بیزینس پلن آشنا تر شوند. برای رسیدن به افزایش یک میزان درآمد مشخص و رونق محدودِ کسب و کار نیازی به استفاده از بیزینس پلن وجود نخواهد داشت. ولیکن چنانچه مدیر یک سازمان فصد داشته باشد تا بسیاری از منابع مالی و همینطور زمان خود را برای برنامه ریزی صرف کند مسلما به یک بیزینس پلن نیاز خواهد داشت. این بیزینس پلن باید با دقت تدوین شود تا کارآیی خود را نشان دهد. اگر فردی نسبت به کسب و کار خود به صورت جدی برخورد می کند می بایست حتما با در دست داشتن یک بیزینس پلن نسبت به امور پیش رو اقدام نماید. لازم به توضیح است که کلاسیک ترین حالت بیزینس پلن آماده برای کسانی بیشتر به کار خواهد آمد که کسب و کار خود را به تازگی راه اندازی کرده اند و بی تجربه تر می باشند. این برنامه در زمینه های مهمی مانند طرح ریزی برای فروش، بودجهبندی، تعیین نقاط عطف و وظایف، به ایشان کمک شایان توجهی خواهد کرد. زمانی که مدیر یک سیستم نمی تواند تخمین بزند که چه اندازه منابع مالی نیاز دارد و از تخمین زدن زمان بازپرداخت عاجز است، وجود یک بیزینس پلن می تواند بسیار کمک کننده باشد. البته تنها نباید به بیزینس پلن امتفا کرد. بیزینس پلن لازم است ولی کافی نخواهد بود! بیزینس پلن بر روی توضیحاتی که شرکت انجام میدهد تمرکز می نماید. یک نمونه بیزینس پلن کارآمد می تواند بر جزئیات کاملی در مورد اینکه در کسب و کار، منابع مالی چگونه خرج می گردد و در مراحل اولیه سرمایه چگونه رشد میکند نیز تمرکز زیادی کند و چشم اندازی روشن را برای صاحبان کسب و کار ترسیم نماید.
در نگاه کلی می توان گفت که بیزینس پلن تنها برای کسب و کارهای تازه تأسیس به کار نمی آید. کارشناسان به این نتیجه رسیده اند که بسیاری از کسب و کارهایی که سالیان درازی در حال فعالیت هستند نیز برای مدیریت، هدایت، تغییر بازارهای خود و استفاده از فرصت های جدید، می بایست از بیزینس پلن بهره بگیرند. کسب و کار های با سابقه نیز برای باقی ماندن در رقابت باید به تدوین بیزینس پلن روی آورند. عموما مدیران شرکت ها و صاحبان کسب و کار ها می توانند از برنامه ها و طرح های ارائه شده برای تقویت استراتژی، ایجاد معیار ها، مدیریت مسئولیت ها و اهداف، پیگیری نتایج و مدیریت منابع استفاده مناسبی ببرند. برای کسب و کارهای موجود، یک فرآیند برنامه ریزی قوی می تواند به عنوان یک مزیت رقابتی باشد که باعث رشد و نوآوری آن کسب و کار شود. به جای یک سند استاتیک (ثابت، ایستا)، بیزینس پلن ها ابزار دینامیکی (پویا) هستند که برای رشد مشکلات بالقوه کسب و کار مورد استفاده قرار می گیرند.
به دلیل این انواع بیزینس پلن دارای اهدافی منحصر بفرد هستند پس ابدا دور از ذهن نیست که از فرم های متفاوتی برخوردار باشند. برای نوشتن بیزینس پلن باید حتما به مخاطبان شرکت یا سازمان و همینطور اهداف کوتاه مدت و بلند مدتی که در ذهن مدیریت سازمان وجود دارد به خوبی فکر کرد. در حالی که تمام این طرح ها کارهای مشترکی همچون پیش بینی فروش و استراتژی کسب و کار را انجام میدهند، اما نمونه بیزینس پلن ها می تواند با توجه به مخاطبان و نوع کسب و کار بسیار متفاوت باشند. این تفاوت در نوع طرح تجاری، امری بدیهی ست. برای اینکه بتوانیم این مبحث را به خوبی به شما منتقل نمائیم می توانیم بیان کنیم که اگر شما در حال ساخت یک طرح برای یک شرکت بیوتکنولوژی هستید، برنامه های شما باید روند پیشرفت خود را همراه با تصویب دولت پیش ببرد. اگر شما در حال تهیه یک طرح برای یک رستوران هستید، جزئیات مکان و تعمیر آن می تواند جزو عوامل بحرانی در نظر گرفته شود. این جزئیات برای راه اندازی رستورانی که دوام داته باشد بسیار حائز اهمیت خواهد بود. همچنین زبان مورد نظر شما در طرح کسب و کار شرکت بیوتکنولوژی بسیار فنی تر از زبان مورد نظر شما در طرح رستوران است. طرح و برنامه های ارائه شده همچنین از نظر جزئیات و نحوه ارائه نیز متفاوت می باشند و توجهی ویژه را می طلبند. تیم هلدینگ نگاه آریایی، شما را با سه نمونه بیزینس پلن کاربردی آشنا خواهد کرد: بیزینس پلن یک صفحه ای، بیزینس پلن داخلی، بیزینس پلن خارجی.
بیزینس پلن یک صفحه ای
هر وقت در مورد بیزینس پلن یک صفحه ای سخن به میان می آید دقیقا همان چیزی که به ذهن می رسد یک طرح تجاری مختصر و مفید از کسب و کار است که به طور خلاصه به تشریح چگونگی عمل کردن برای بهبود آن می باشد. بیزینس پلن یک صفحه ای به معنی طرح تجاری ای که در یک صفحه آمده است نمی باشد بلکه این معنی را دارد که این برنامه کاری با زبانی ساده به توصیف دقیق کسب و کار پرداخته است. پس نباید ساده اندییشی کرد و به یک برگه کاغذ فکر کرد! عموما و در موارد کلی، بیزینس پلن یک صفحه ای دو هدف اساسی را دنبال می کند. اولین مورد این است که طرح تجاری مذکور می تواند به خوبی یک کسب و کار را برای سایرین و به ویژه سرمایه گذاران تشریح کند. دومین مورد نیز این است که به سبب نیاز به یک طرح دقیق و جامع می بایست به صورت مختصر به تشریح تمامی فعالیت ها و چشم اندازها اقدام نمود که این امر از این طرح تجاری برخواهد آمد. این نمونه بیزینس پلن برای شرکت ها و سازمان های تازه تأسیس بسیار عالی عمل می کند و کارآ خواهد بود. طرح تجاری یک صفحه ای این توان را دارد که ایده های صاحبان کسب و کار را به خوبی برای دیگران توضیح دهد.
بیزینس پلن داخلی
ابتدا به ساکن می توان به این نکته توجه کرد که بیزینس پلن داخلی در هنگام معرفی یک کسب و کار بر روی فرآیندهایی همانند استراتژی کسب و کار، نقاط قوت، معیارها، بودجه ها و پیش بینی ها تمرکز خواهد کرد. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که این برنامه شامل مراحل بازبینی ماهانه و تجدیدنظر نیز خواهد شد. بیزینس پلن داخلی می خواهد جزئیات مربوط به تاریخچه شرکت و مدیران شرکت را گردآوری نماید. این طرح تجاری داخلی می تواند به مدیران سازمان ها یاری رسانند تا ایشان به اهداف مورد نظرشان دست پیدا کنند. مسلما رسیدن به اهداف مشخص، خواسته تمامی مدیران جوان است.
بیزینس پلن خارجی
در ابتدا می بایست به این نکته اشاره کرد که بیزینس پلن خارجی شامل اسناد رسمی کسب و کار می باشد و به نحوی طراحی شده است که تمامی اطلاعات یک سازمان را به افراد خارج از سازمان رسانده تا ایشان به مطالعه بپردازند. اصلی ترین نوع استفاده از این نمونه طرح تجاری خارجی این است که خواسته ها و اهداف مدیران را برای سرمایه گذاران توصیف کند و به تشریح یکایک آن ها اقدام نماید. مورد بعدی که می توان از این طرح تجاری انتظار داشت این است که با تدوین آن برای دریافت تسهیلات اقدام عاجلی داشته باشیم. البته از این بیزینس پلن برای استخدام و آموزش و جذب نفرات جدید برای سازمان نیز استفاده کرد. نکته دیگر اینکه بیزینس پلن خارجی تمامی جزئیات استفاده از طرح تجاری را بازگو خواهد کرد. مسلما سرمایه گذاران برای اینکه در یک کسب و کار سرمایه گذاری کنند نیاز دارند تا به خوبی توجیه شوند و میزان بازده طرح تجاری را دریابند تا به سرمایه گذری مبادرت ورزند. مجاب کردن سرمایه گذاران به سرمایه گذاری کاری ست بس دشوار. زیرا که این سرمایه گذاران به خوبی بایستی توجیه شوند تا مبادرت ورزن به سرمایه گذاری. آخرین نکته اینکه یک طرح خارجی یک تأکید بسیار محکم از سوی تیم است که یک شرکت و سازمان پایدار را تشکیل خواهد داد. سرمایه گذاران به جای ایده، بر روی افراد سرمایه گذاری می نمایند، بنابراین بسیار مهم است که یک بیوگرافی با جزئیات کامل از اعضای تیم را در اختیار سرمایه گذاران گذاشت و باعث شوید که به یک تیم اعتماد کنند. اهمیت نابع انسانی در این امر، مستتر است.
مسلما صِرف نوشتن یک بیزینس پلن نمی تواند متضمن موفقیت یک کسب و کار باشد ولیکن با قاطعیت می توان گفت که توانش را دارد تا به صاحبان کسب و کار یاری رساند تا ایشان به اهداف خود دست پیدا کنند. در نظر داشته باشید که بهترین و ساده ترین راه برای استفاده از محاسن طرح تجاری این است که از آن به عنوان یک ابزار قوی مدیریتی استفاده شود. برای انجام این کار، بیزینس پلن استارتاپ یا یک شرکت باید به صورت مداوم بازبینی و تجدیدنظر شود تا انعکاس دهنده شرایط فعلی و اطلاعات جدیدی باشد که صاحبان کسب و کار در هنگام کار در شرکت خود، از آن ها استفاده کرده اند و توانسته اند به راه خود به خوبی ادامه دهند. فعالیت در بازار سبب می شود تا افرادی که در این حوزه مشغول فعالیت اند هر روز تجربیات جدیدی پیدا کنند. هیچ مدیری نمی تواند ادعا کند که بر تمامی جوانب بازار اشراف کامل دارد. بیزینس پلان باید انعکاسی باشد که به کمک آن بتوان استراتژیهای جدید بازار را فرا گرفت و به بهترین شکل ممکن تهدیدات را به فرصت تبدیل نمود.
بسته به نیاز هر کسب و کار و میزان اطلاعاتی که قصد تشریح آن را دارند یک نمونه بیزینس پلن مناسب می تواند چیزی در حدود صد صفحه تخمین زده شود. عموما بیزینس پلن معمولی که رائه می گردد در حدود بیست صفحه است. در تمانی موارد می توان تغییراتی را در بیزینس پلن اعمال نمود. نکته این است که با توجه به حجم کسب و کار می توان در نظر داشت که بیزینس پلن مربوطه چه حجمی را دارا باشد. چنانچه یک مفهوم ساده وجود داشته باشد، میتوان آن را در چند کلمه ساده بیان نمود. از سوی دیگر، اگر پیشنهاد یک نوع جدید از کسب و کار در سر صاحبان کسب و کار باشد، ممکن است نیاز به توضیحات بیشتری باشد. مسلما برای جذب سرمایه گذاران باید به ارائه توضیحات بسیار کامل پرداخت تا بتوان نظر مثبت ایشان را جلب نمود. در مقابل چنانچه بیزینس پلن داخلی مدنظر مدیران باشد می توان به تعداد صفحات کمتری نیز اکتفا نمود.
به شما تذکر می دهیم که چنانچه با اهمیت بیزینس پلن با کسب و کار به خوبی آشنا شده اید و دریافته اید که بیزینس پلن چیست حال می توانید سریعا نسبت به نگارش بیزینس پلن اقدام کنید. هلدینگ نگاه آریایی می تواند در این زمینه بسیار یاری رسان شما عزیزان باشد. در ذهن داشته باشید که طرح کسب و کار یا بیزینس پلن شما یک ابزار برای کمک به شما در ایجاد یک کسب و کار بهتر است، نه فقط تکالیف تکمیلی. یک بیزینس پلن حرفه ای و مناسب همانند یک استاد خوب بوده که شما باید به طور منظم به او جواب بدهید و عملیات خود را به روزرسانی کنید. به روز رسانی و همگام بودن با اتفاقات مختلف امری ست که باید به صورت مداوم در دستور کار مدیران سیستم ها قرار گیرد. زیرا شما مفاهیم زیادی را درباره مشتری های خود، روش های فروش و بازاریابی و آنچه در مورد پیشبینی بودجه شما درست و یا غلط است را یاد می گیرید. این طرح تجاری، شما را به اهداف مورد نظرتان رسانیده و باید از این خاصیت برای پیشرفت کار خود استفاده کنید و دوره های خود را به همان ترتیب تنظیم کنید. به هنگام نگارش بیزینس پلن یا ارائه طرح تجاری حتما به این نکات دقت کنید تا بهترین نتایج را حاصل کنید:
شناخت مخاطبان
مخاطب خود را به خوبی بشناسید تا شاهد موفقیت در کسب و کار تان باشید. مسلما با دانستن اینکه دقیقا چه کسانی مخاطب شما برای خواندن بیزینس پلن خواهند بود می تواند به شما کمک کند تا بتوانید برای ارائه جزئیات به بهترین شکل ممکن عمل نمائید. این امر می تواند به شما گوشزد کند که از زیاده گویی اجتناب ورزید و به بیان نکات اصلی و مهم که می تواند تعیین کننده تر باشد اقدام نمائید. شناخت مخاطب سبب می شود تا لحنی مناسب را برای تبلیغات نیز در پی بگیرید.
داشتن هدف مشخص
اهداف مشخص است که می تواند سبب شود شما بدانید دقیقا چه باید انجام دهید تا به موفقیت در کسب و کار تان دست پیدا کنید. مثلا اگر قصد جلب سرمایه گذار دارید باید بدانید به چه نحو باید عمل کنید.
مختصر و مفید بودن بیزینس پلن
اختصا، اعجاز می کند در قرن بیست و یک! هیچ مخاطبی در حال حاضر زمان کافی ندارد که در اختیار شما قرار دهد. مخاطب بیزینس پلن هر گروهی که هستند باید تلاش کنید تا به مختصرترین شکل ممکن، جامه ترین اطلاعات را به ایشان منتقل نمائید. در نظر داشته باشید برای ارائه اسناد تکمیلی می توان ضمیمه هایی برای طرح تجاری تان لحاظ کنید. اختصار در همه موارد را در دستور کار خود قرار دهید و تلاش کنید تا تمامی کارکنان تان نیز به این امر واقف شوند.
سبک نگارش بیزینس پلن
نگارش مورد نظر خود را به خوبی بشناسید تا بدانید به چه نحو باید به تدوین بیزینس پلن بپردازید. این مورد را به خوبی رعایت کنید و با تهیه یک برنامه شخصی یا نوشتن زمان برای ویرایش، طرح را قبل از توزیع، مدیریت کنید.
در انتهای این مقاله می توان به این نکته اشاره کرد که یک بیزینس پلن می تواند به خوبی تشریح کند هر آنچه که در ذهن مدیران هست را برای کارکنان شان و یا اینکه توانش را دارد تا بتواند نظر سرمایه گذاران را جلب کند تا یک کسب و کار نوپا به درختی تناور بدل شود و تا سالیان سال ارتزاق کند بسیاری از کارکنان را و سرافراز گرداند مدیران سیستم را. شما عزیان می توانید برای کسب اطلاعات تکمیلی در مورد بیزینش پلن و نگارش طرح تجاری، مشاوره کسب و کار، آموزش مارکتینگ و ... با تیم پشتیبانی هلدیگ نگاه آریایی تماس حاصل فرمائید و هر آنچه در این باره نیاز دارید با بالاترین کیفت و در کمترین زمان ممکن دریافت فرمائید. نگاه آریایی به صورت بیست و چهار ساعت شبانه روز آماده پاسخگویی به پرسش های شما عزیزان است.